Yanıcı patlayıcı gazların ölçüm yöntemlerinden biri de kızılötesi (IR) sensörlerdir. Kızılötesi (IR) sensör kullanılarak, kalibrasyon gerektirmeyen ve geleneksel sensörlerde yaşanan kaymanın önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Bu, kızılötesi (IR) sensörlerin güçlü bir avantajıdır. Bunu sağlamak için pratikte, kızılötesi (IR) sensörler ile amaçlanan kararlılık performansını elde edebilmek için üstesinden gelinmesi gereken bazı mekanik ve elektronik sapma sorunları vardır. Bu kararlılık, yalnızca doğru bir optik sistem seçimi ile sağlanabilir. Yazılım algoritmaları, zayıf bir optik sistem yöntemini telafi edemeyecektir.
Kızılötesi sensörlerde kaymaya sebep olan bazı durumlar şu şekildedir:
- Kızılötesi ışın kaynağının yoğunluğundaki değişiklikler
- Kızılötesi ışın kaynağının dalga boyunda yaşanan değişiklikler
- Atmosferik koşullar (sis, nem, toz vb.)
- Kızılötesi (IR) ışın ile girişime sebep olan bazı yanıcı veya yanıcı olmayan gazlar (CO₂, su buharı)
Doğru optik sistem tercihi ile bu kaynaklı sapmaların önüne geçilebilecektir.
Farklı tiplerdeki kızılötesi (IR) sensörlerin çalışma prensipleri aşağıdaki gibidir:
Tek Kaynak - Tek Sensör:
Sensör ile yalnızca örnek dalga boyu okunur. Nem veya tozdan kaynaklı emilimler, ortamda gaz olduğu bilgisine sebep olarak yanıltabilir. Kaynağın eskimesinden dolayı kaynaktaki ışın yoğunluğu değişirse, bu değişimin yönüne bağlı olarak pozitif veya negatif bir gaz okuması meydana gelebilir.
Bu tür sistemler, yalnızca günlük kalibrasyon kontrollerinin yapıldığı ve çalışma koşullarının zararsız olduğu uygulamalarda kullanılabilir.
Tek Kaynak - Çift Sensör:
Bu yöntem ile kaynaktan gelen ışın yoğunluğuna bağlı değişimler sonucu yaşanabilecek hatalı gaz okuması önlenebilmektedir. Ancak ortam koşullarından kaynaklı hataları engelleyemez (nem, toz, kir). Herhangi bir kayma, oran değişikliği olarak yorumlanabilir ve sahte bir alarm veya arızaya sebep olabilir. Bu durum, dedektörler için sürekli bakım ihtiyacı doğurabilir.
Çift Kaynak - Çift Filtreli Sensör (Referans Kaynağı Çoklayıcı)
Ölçüm ışını gönderen kaynakla birlikte kullanılan referans ışın kaynağı sayesinde, atmosferik koşullardan kaynaklı etkilerin önüne geçilmesiyle birlikte, kaynak ışının yoğunluğundan kaynaklı olan sahte ölçümlerin de önüne geçilmesi sağlanır. İki sensör, iki kaynaktan gelen ışının ölçümünü yapar. Bu sayede dedektörün hassasiyetinin değişmediğinden emin olunabilir.
Çift Kaynak - Çift Filtreli Sensör (Referans ve Ölçüm Kaynağı Çoklayıcı):
Bu yöntemde hem ölçüm ışın kaynağının hem de referans ışınların, gaz ölçüm bölümünden harici ve bu bölüme dahili yolu bulunmaktadır. Ardından bu iki ışın her bir sensör ile ölçülmektedir. Her ışının hem harici (gaz bulunmayan) hem dahili (gaz bulunan) yollardaki oran değişimleri hesaplanabilir. Aynı zamanlarda kaynaklardaki yoğunluk değişimleri de bu yöntemle hesaplanabilir. Sensörler farklı dalga boylarındaki ölçüm ve referans ışınlarının her ikisini de ölçer ve her ikisindeki eşit seviyedeki düşüşleri hesaplayarak, tüm hata ve sahte sinyal ihtimallerinin önüne geçer. Böylece en doğru ölçüm sonucu elde edilebilir.
Son yöntem ile ölçüm yapan Honeywell'in Searchpoint Optima Plus gaz dedektörü ile tanışmak isterseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ürünle alakalı teknik bilgi alabilir, demo cihazımız ile deneme yapabilirsiniz.
Honeywell Searchpoint Optima Plus
Set Teknik Emniyet ve Çevre Teknolojileri A.Ş. olarak; Gaz Algılama Sistemleri, Proses Gaz Analiz Sistemleri, Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri, Endüstriyel İş Güvenliği Ekipmanları ve Yanma Teknolojileri konularında, 2004 yılından bu yana her geçen gün geliştirerek bugüne taşıdığımız satış ve teknik destek tecrübemiz ve tamamı Türkiye ve Avrupa normlarına uyumlu ürünlerimiz ile mühendislik çözümleri sunmaktayız.
Paylaş: