Proses gaz analiz sistemlerinde örnekleme iki temel şekilde yapılmaktadır. Gazın olduğu noktada ölçüm in-situ olarak isimlendirilirken, numune gazın kaynaktan taşınarak örneklenmesi ise ekstraktif ölçüm olarak isimlendirilir. Bu serimizde in-situ analizör seçimi yapılırken, sistemin uygun şekilde çalışabilmesiyle birlikte, uzun ömürlü olması ve verimli ölçüm yapabilmesi için dikkat edilmesi gereken detaylar konu alınmıştır.
Bölüm 1: In-Sıtu Analizörlerin Seçiminde Ortam Koşullarının Değerlendirilmesi
Yerinde (in-situ) örnekleme yöntemi genel olarak; lazer gaz analizörleri, transmitterler, toz ve debi ölçüm cihazlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu yöntemi kullanarak ölçüm yapan cihazlar, eş zamanlı ve hızlı ölçüm sonucu verebilmektedir. Doğrudan kaynakta ölçüm yapıldığı için sistemin mekanik ve elektriksel olarak kaynaktaki proses koşullarına uygun olması en önemli husustur.
Cihazların, kurulacağı dış ortamın şartlarına uyumlu olmasıyla birlikte, prosesin içerisinde yer alan kısmının da proses şartlarına göre seçilmesi önceliklendirilmelidir.
Dış ortamın; sıcaklık, nem, yağış, toz, basınç, ortam tehlike sınıfı gibi verileri transmitterlerin veya cihazların seçiminde önem arz etmektedir. Cihazların teknik dokümanlarında -20 … +50°C gibi ortam çalışma sıcaklıkları belirtilmiştir. Bu sıcaklık aralığı ile kurulum yapılacak işletmenin şartları karşılaştırılmalı ve uygunluğu kontrol edilmelidir. Eğer bu sıcaklık aralığının dışında kalıyor ise sistem, ısı ceketleri veya dış ortam koruma kapakları kullanılarak, gerekli iklimlendirme işlemlerine tabi tutularak uygun hale getirilebilir.
Cihazların dış ortamda maruz kalabileceği yağışlar ve toz ile ilgili olarak, sistemin teknik dokümanlarındaki IPXX (Ingress Protection) koruma sınıfına dikkat edilerek seçim yapılmalıdır. Bir cihaz dış ortama uygun ifadesi olması her ortam için uygun olmayacaktır. Örneklendirmek gerekirse standart dış ortam cihazları IP65 koruma sınıfına sahiptir. Örneklendirmek gerekirse standart dış ortam cihazları IP65 koruma sınıfına sahiptir. Ancak gemi ya da limanlarda kullanılacak olan enstrümanların, anlık su altında kalabilme gibi durumları olabileceğinden bu koruma sınıfı yetersiz kalacaktır. Analizör IP67 koruma sınıflı izolasyonlarla koruma altına alınmalıdır. (Su altında kalma süresi ve suyun derinliği göz önünde bulundurulmalıdır.)
IP
Koruma sınıflarıyla ilgili detaylı yazımıza ulaşmak için TIKLAYINIZ!
Bir diğer husus olarak, ortamın tehlike sınıfına paralel veya daha iyi korumaya sahip ürün seçimi yapılmalıdır. Türkiye ve Avrupa'da yanıcı patlayıcı sınıflandırması, ATEX kodlamasına göre yapılır. ATEX kodlamasında ürünün; CE belgesi, sanayi tipi (maden veya maden dışındakiler), tehlike seviyesi (Zone 0,1,2 ve/veya Zone 20,21,22), tehlikeyi oluşturan ana parametresi (gaz, toz veya gaz ve toz), ekipmanların koruma seviyesi, ekipmanın koruma tipi ve yüzey sıcaklık sınıfı gibi tüm detayları dikkate alarak ürün belirlenmelidir. ATEX kodlamalarıyla ilgili detaylı bilgiye aşağıda yer alan blog yazımızdan ulaşabilirsiniz.
''Atex Kodlamalarının Anlamını Biliyor Musunuz?'' başlıklı blog yazımıza ulaşmak için TIKLAYINIZ!
Örnek olarak, ürün portföyümüzde yer alan Siemens SITRANS SL O2 analizörü; IP65 koruma, ATEX II 2 G Ex d IIC T6 tehlike sınıfına sahip olup, -20…+55°C çalışma sıcaklığına sahip dış ortama ve yüksek tehlikeli alanlarda kullanıma uygun bir analizördür.
Dış ortamın meteorolojik koşullarına uygun, işletmeden kaynaklı oluşabilecek toz ve suya karşı koruma sınıfı belirlenmiş, ATEX tehlike sınıfına göre belgelendirilmiş ürünün seçimi yapıldıktan sonra montaj sonrası servis süreçlerinde kolay müdahale edilebilmesi için uygun kurulum noktası seçimi de bahsedilen detaylar kadar önemlidir.
Set Teknik Emniyet ve Çevre Teknolojileri A.Ş. olarak; Gaz Algılama Sistemleri, Proses Gaz Analiz Sistemleri, Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri, Endüstriyel İş Güvenliği Ekipmanları ve Yanma Teknolojileri konularında, 2004 yılından bu yana her geçen gün geliştirerek bugüne taşıdığımız satış ve teknik destek tecrübemiz ve tamamı Türkiye ve Avrupa normlarına uyumlu ürünlerimiz ile mühendislik çözümleri sunmaktayız.
Paylaş: