Gazlaştırma, atık sınıfında yer alan (tehlikeli ve tehlikeli olmayan) malzemelerin, doğrudan yanmasıyla elde edilebilecek yetersiz kalori ve yüksek kirliliğin önüne geçmek üzere 1940'lı yıllarda ortaya çıkmış etkin bir prosestir.
Proses temel olarak içerisinde karbon elementi bulunan herhangi bir malzemenin, düşük oksijen içeren ortamda yüksek ısıya maruz bırakılarak sentetik bir gaz elde edilmesini içermektedir. Bu proseste oluşan gaz demir-çelik, kimya ve benzeri birçok sektörde doğalgaza göre daha ucuz bir alternatif olarak yaygın olarak kullanılmaktadır.
Endüstride özellikle düşük kalorili kömür, petrol koku, biyokütleler ve her türlü atıklar (arıtma çamuru, tehlikeli atıklar, evsel atıklar vs.) gazlaştırılmakta ve yüksek miktarda karbonmonoksit (CO), hidrojen (H2), karbondioksit (CO2), metan (CH4) ve diğer hidrokarbonlar (CxHy) sentetik gaz (syngas) olarak ortaya çıkmaktadır. Bu reaksiyon sonucunda arta kalan ve gazlaşmayan maddeler ise cüruf formunda inşaat ve benzeri sektörlerde katkı malzemesi olarak kullanılabilmektedir.
Gazlaştırma sonucunda oluşan sentetik gazdan elde edilebilecek kalorifik değeri hesaplayabilmek için ortaya çıkan gazlar ölçülmeli ve ayrıca tüm gazların kalorifik değeri de kontrol altında tutulmalıdır. Kalorifik değere ulaşmanın 2 temel yöntemi mevcuttur.
İlk yöntem olarak gazlaştırma sonucu ortaya çıkan gazın kalorisini, sürekli olarak bir kalorimetre aracılığıyla ölçebilir ve bu kalori değerine göre gaz motorunda veya bir buhar kazanında yakarak enerji elde edilebilir.
Bu uygulama için portföyümüzde yer alan UNION marka CWD2005 model kalorimetreler yaygın olarak kullanılmaktadır. CWD2005 kalorimetreleri sürekli olarak aldığı numune gazı yakarak elde edilen sıcaklığı ölçmekte ve paralelinde ölçtüğü gazın yoğunluğuna oranlayarak kalorifik değeri elde etmektedir.
Özellikle demir-çelik işletmelerinde kok gazı ve yüksek fırın gazının doğru oranda karıştırılması için bu kalorimetreler etkin ve verimli görevler almaktadır.
İkinci yöntem ise gazlaştırma sonucunda oluşan bileşenleri tek tek ölçmektir. Bu reaksiyon yaygın olarak CO, H2, CO2, CH4, CxHy ve O2 içermektedir. Buradaki gaz parametrelerinin konsantrasyonları ölçülür. Her parametrenin alt ve üst ısıl değerleri ile konsantrasyonları çarpılarak elde edilen sonuçlar toplanır. Bu toplam sonucu elimizdeki syngasın alt ve üst ısıl güçlerini (kalorifik değerlerini) sağlayacaktır.
Yüksek oranda CO, CO2, CH4, CxHy ölçümleri için kızılötesi dedektörler en etkin yöntemdir. Birçok gaz parametresi ışığı absorbe etme özelliği taşımaktadır. Dedektörden geçirilen gazın etkisi sonucunda azalan ışık şiddeti, dedektör tarafından algılar ve ölçüm sonucuna ulaşılır.
Hidrojen gazının ışığı absorbe etme miktarı çok düşüktür. Bu ve benzeri gazlar termal iletkenlik yöntemi ile ölçülmektedir.
Düşük seviyede oksijen ölçümü için elektrokimyasal ya da paramanyetik ölçüm prensipleri yine bu uygulamada yaygın olarak kullanılmaktadır.
Siemens Ultramat ve Calomat serisi gaz analizörleri, yüksek hassasiyetli NDIR (kızılötesi) ve termal iletkenlik sensörleri sayesinde bu proseste etkili görev üstlenmektedir. Firmamız Siemens gaz analizörleriyle birlikte, gazlaştırılan malzemeye bağlı olarak oluşan katran ve türevlerinin sisteme olan etkilerini en aza indirgemek için özel şartlandırma ve örnekleme mühendisliğini de sunmaktadır. Sabit sistem satışı ve tasarımının yanında portatif Syngas analizörleri de yine portföyümüz altında yer almaktadır.
Set Teknik Emniyet ve Çevre Teknolojileri A.Ş. olarak; Gaz Algılama Sistemleri, Proses Gaz Analiz Sistemleri, Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri, Endüstriyel İş Güvenliği Ekipmanları ve Yanma Teknolojileri konularında, 2004 yılından bu yana her geçen gün geliştirerek bugüne taşıdığımız satış ve teknik destek tecrübemiz ve tamamı Türkiye ve Avrupa normlarına uyumlu ürünlerimiz ile mühendislik çözümleri sunmaktayız.
Paylaş: