Gazın numune alma noktasından taşınarak (örnekleme yapılarak) ölçüldüğü sistem tasarımlarına ekstraktif sistemler adı verilir. Bu sistemlerde numune gazın bacadan alındığı noktada, numune gaz içerisindeki tozu tutan ve gazın yoğuşmasını engelleyen ekipman numune alma probudur.
Numune Alma Probunun Seçimi Yapılırken Dikkate Alınması Gereken Hususlar
Numune alma probu seçimi yapılırken, proses gazının fiziksel ve kimyasal özellikleri, ortamın tehlike sınıfı ve atmosferik şartlar, bacanın et kalınlığı ve mekanik yapısı dikkate alınmalıdır.
Proses gazının fiziksel özellikleri göz önünde bulundurulduğunda gazın içeriği, sıcaklığı ve basıncı önem arz etmektedir. Baca gazı sıcaklığına göre numune alma probunun sonda (gaz tüpü) kısmı seçilmelidir. Yüksek sıcaklıkların olduğu durumlarda, sıcaklık değerine bağlı olarak inconel, kanthal, SS316, seramik alaşımlı malzemeler kullanılabilir. Yine gazın basınç değerine göre, metalin dayanıklılık ölçeği belirlenmelidir.
Baca Gazı Özelliklerine Göre Prob ve Prob Filtre Seçimi Nasıl Yapılır?
Baca gazının kimyasal özelliklerine göre ise korozif etkisi olup olmadığı, içeriğinin su buharı, asidik bileşen içerip içermediği belirlendikten sonra buna uygun materyal seçimi yapılmalıdır. Yüksek korozif gaz içeren numune gazlarında, asit korozyonundan etkilenmeyen seramik filtreler tercih edilmelidir. Metal tozu gibi deforme edici özellikli durumlarda, çelik filtreler kullanılabilir.
Yüksek toz içeren durumlarda ise ön filtre ve prob içi filtre (secondary filter) ile toz filtrasyonu yapılmalıdır. Prob içerisindeki filtre seçimi yapılırken, filtrenin materyali önemli olduğu gibi örneklenen numune içerisindeki tozun partikül çapı da seçimi belirleyen ana kriterlerdendir. Filtrenin gözenek çapı, örneklenen gaz içerisindeki tozun partikül çapından çok daha küçük olmalıdır. Bu sayede toz, gaz analizörüne gitmeden prob içerisinde filtrelenebilmelidir.
Su muhtevasının ve asidik bileşenlerin olduğu bu gibi proseslerde, asit ve suyun çiğlenme noktası hesabı yapılmalı ve prob ısıtma derecesi bu sıcaklıkların üzerinde kalacak şekilde ürün seçilmelidir.
Yüksek tozlu proseslerde problar, kendi kendini otomatik temizleme (automatic self-cleaning) sistemi ile donatılmalıdır. Bu durumlarda prob, belirli periyotlarda basınçlı hava ya da buhar ile filtrelerinde kalan tozu temizlemeli ve böylece elle müdahaleye gerek kalmadan ölçüm sürekliliğini sağlayabilmelidir.
Numune Alma Probu Seçiminde Atmosferik Koşulların ve Ortam Tehlike Sınıfının Etkisi Nedir?
Atmosferik koşullar göz önünde bulundurulduğunda, probun dış ortam koruma sınıfı en az, IP65 özelliklerini temsil etmelidir. Ayrıca dış ortamdan gelebilecek korozif tozlara karşı, dış ortam koruma kapaklarının da olması, ekipmanların ömrünü uzatacaktır.
Ortamın tehlike sınıfına göre ise ATEX veya DIVISION sınıfları belirlenmeli ve prob bu özellikleri kapsayacak şekilde tercih edilmelidir.
Set Teknik Emniyet ve Çevre Teknolojileri A.Ş. olarak; Gaz Algılama Sistemleri, Proses Gaz Analiz Sistemleri, Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri, Endüstriyel İş Güvenliği Ekipmanları ve Yanma Teknolojileri konularında, 2004 yılından bu yana her geçen gün geliştirerek bugüne taşıdığımız satış ve teknik destek tecrübemiz ve tamamı Türkiye ve Avrupa normlarına uyumlu ürünlerimiz ile mühendislik çözümleri sunmaktayız.
Paylaş: