Günümüzde yükselen enerji talebiyle birlikte arzın değeri git gide artmaktadır. Buna bağlı olarak doğalgaz gibi yüksek kalorili, çevreye etkileri en az görünen bu enerji kaynağının ekonomik değeri de paralel seviyede yükselmektedir. Bu durum yıllardır vurgulanan enerji verimliliği, yanma verimliliği ve kullanılan yakıttan optimum enerjinin sağlanması konularının önemi, yakma işletmeleri için listenin en başında yerini almıştır.
Yanma verimliliği kontrolü nasıl yapılır?
Yıllardır eksik bilinen bir gerçek olarak yanma verimliliğinde yalnızca O2 parametresinin kontrol edilmesidir. Oksijen yanma verimliliğinde izlenmesi gereken ana bileşen olarak bilinse dahi asıl kontrol yanmadan kaçan CH4 (doğalgazın %90'a yakın oluştuğu metan) ve eksik yanma kaynaklı oluşan CO (Karbonmonoksit) parametrelerinin kontrol edilmesidir. Oksijen istenen seviyede olması durumunda dahi proses içerisindeki anlık değişkenlikler (yatağın soğuk olması, kaçak durumları vs.) CO ve CH4 miktarının artması neden olmaktadır.
CO ve CH4 parametrelerinin sürekli izlenmesi neden önemlidir?
Günümüzdeki yüksek teknoloji sayesinde özellikle doğalgaz yakıtlı kazan ve fırınlardaki doğru yanmanın sağlanması için yeterli hava verilmesi, otomatik brülör ayarı hususları çok yol kat etmiştir. Çok kolay şekilde yanabilen doğalgazdan en yüksek seviyede kalori elde edilebilmesi için kalorifik değeri etkileyen CO ve CH4 emisyonlarının sürekli izlenmesi ve azaltılması daha önemli hale gelmiştir.
Yanma verimliliği kontrolünde en verimli ölçüm yöntemi nedir?
Yakma sistemleri ve fırınlarda verimliliğin takibi için CO ve CH4 gazlarının izlenmesi için birçok farklı ölçüm yöntemi mevcuttur. Bu yöntemler blogumuzda daha önce paylaştığımız üzere ekstraktif (örnekleyerek) ve in-situ(yerinde) olarak 2'ye ayrılmaktadır. Bu belirttiğimiz 2 yöntem ölçümün nasıl yapıldığını bize söylemektedir. Bunlara ek olarak örnekleme şekline göre uygun ölçüm teknolojisi belirlenmelidir.
Yerinde (in-situ) olarak yapılacak ölçümde dikkat edilmesi gereken hususlar nedir?
Verimlilik kontrolü yapılacak uygulamalarda en doğru yöntem yerinde ölçüm yapmaktır. Yapılacak ölçümün numune noktasındaki homojen değerinin analizi için, numune noktasındaki tüm kesitte ölçüm gerçekleşmelidir. Özellikle fırın içlerinde, bacalarda veya yakma sistemi (kazan çıkışlarında) yapılacak olan kontrolde gaz homojen şekilde dağılmamaktadır. Dolayısıyla tek taraflı problar ile yapılacak olan noktasal ölçümler gerçek değere tam olarak referans olamamaktadır. Bu durumlarda en verimli yöntem ise tüm baca kesitini tarayan Laser-TDLAS sistemlerinin kullanılmasıdır.
Lazer-TDLAS yönteminin avantajları nelerdir?
Lazer-TDLAS (tunable diode laser absorption spectroscopy) yönteminin tüm baca kesitini tarayarak ölçüm yapabilmesinin yanında birçok farklı avantajı da mevcuttur.
-
Yüksek Hassasiyet: TDLAS, çok düşük konsantrasyonlardaki gazların bile hassas bir şekilde tespit edilmesine olanak tanır. Bu, çevresel izleme ve endüstriyel süreçlerde kritik bir avantajdır.
-
Seçicilik: Bu teknoloji, belirli gazların tespitinde yüksek seçiciliğe sahiptir. Eğik dalga boyu ayarlamaları ile hedef gazın belirli emilim özelliklerini kullanarak istenmeyen gazlardan ayrılabilir.
-
Gerçek Zamanlı Ölçüm: TDLAS sistemi, gazların konsantrasyonunu gerçek zamanlı olarak izleyebilme kapasitesine sahiptir. Bu, hızlı tepki verilmesi gereken uygulamalarda önemlidir.
-
Düşük Çevresel Etki: TDLAS, genellikle çevre dostu bir yöntem olarak kabul edilir. Çünkü kimyasal analiz gerektirmeden, gazların doğrudan ölçümünü yapar.
-
Geniş Ölçüm Aralığı: Farklı dalga boylarında çalışabilme yeteneği sayesinde, TDLAS birçok farklı gaz türünü ölçebilir, bu da uygulama çeşitliliği sağlar.
-
Kompleks Ortamlarda Kullanım: TDLAS, karmaşık gaz karışımlarında bile doğru ölçüm yapabilme kapasitesine sahiptir, bu da endüstriyel ve çevresel uygulamalarda büyük bir avantajdır.
-
Minimal Bakım Gereksinimi: TDLAS sistemleri genellikle daha az mekanik parça içerir ve bu da bakım ihtiyacını azaltır.
-
Kalibrasyon gerektirmemesi: Ürün portföyümüzde yer alan Siemens ve Airoptic markalarının geliştirdiği referans cell teknolojisi sayesinde sistemin yaptığı her ölçüm anlık olarak referans hücresinde kontrol edilir ve tüm negatif etkiler anlık olarak otomatik düzeltilmektedir.
Bu ve benzeri yöntemler ile yanma verimliliği kontrolü, daha az yakıt yakarak enerji maliyetlerinin düşmesine, çevresel etkilerin azaltılmasına ve işletmenin ömrünün uzatılmasına destek vermektedir.
Set Teknik Emniyet ve Çevre Teknolojileri A.Ş. olarak; Gaz Algılama Sistemleri, Proses Gaz Analiz Sistemleri, Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri, Endüstriyel İş Güvenliği Ekipmanları ve Yanma Teknolojileri konularında, 2004 yılından bu yana her geçen gün geliştirerek bugüne taşıdığımız satış ve teknik destek tecrübemiz ve tamamı Türkiye ve Avrupa normlarına uyumlu ürünlerimiz ile mühendislik çözümleri sunmaktayız.
Paylaş: