Hidrojen Siyanür (HCN) Gazı Nedir?
Kimyasal formülü HCN olan inorganik bileşiğin adı.
Hidrojen Siyanür (HCN) Gazının Terminolojisi
Hidrojen siyanür gazı keskin, acıbadem kokusunda, renksiz, son derece zehirleyici ve yüksek derişimde yanıcı patlayıcı bir gazdır. Havadan hafif olup difüzyon yetisi oldukça yüksektir.
Hidrojen Siyanür (HCN) Gazının Zararları Nelerdir?
Hidrojen siyanür gazı, etkisini çok kısa sürede gösterir. Vücut içi membranlardan geçişi çabuk olduğundan, sitokromoksidazı (solunum sistemi enzimi) hemen bloke eder. Solunum yetmezliğine sebep olabilir. Kalp krizine, ani kalp durmasına ve kısa sürede bilinç kaybına yol açabilir.
Yanıcı-patlayıcı buhar-hava karışımı oluşturabilir. Isınma durumunda yangına neden olarak yaralanma riskini arttırır.
Hidrojen siyanür gazı, endüstriyel alanda pek çok yerde olması sebebiyle özellikle dikkat edilmelidir. Tehlikesinin daha iyi anlaşılması ve makul tedbirlerin alınması önemli ölçüde bu riskleri azaltabilir.
Yoğun hidrojen siyanür gazı birikimi insan sağlığının bozulmasına, zehirlenme kaynaklı ölümlere ve patlama kaynaklı zararlara sebep olabilir. Maruziyet ve patlama limitleri aşılmamalıdır. Bu yüzden hidrojen siyanür gazı birikmesi ihtimali olan alanlarda sürekli olarak gaz algılama sistemi bulunmalıdır.
Hidrojen Siyanür (HCN) Gazı Nasıl Tespit Edilir?
Siyanür gazı, açık alanlarda hızla buharlaşır ve dağılır. Bu yüzden havalandırma çok önemlidir. Temiz havanın mevcut olduğu bir bölgeye hızla hareket etmek, siyanür gazına maruz kalmanın azaltılmasında oldukça etkilidir. Siyanüre deri yoluyla maruz kalındıysa, giysiler çıkarılmalı, tüm vücut sabun ve suyla hızlı bir şekilde yıkanmalı ve mümkün olduğunca çabuk tıbbi bakım alınmalıdır. Herhangi bir yoldan büyük miktarda (100-300 ppm) siyanüre maruz kalmak ise; bilinç kaybı, düşük kan basıncı, akciğer hasarı, yavaş kalp hızı ve ölüme yol açan solunum yetmezliği gibi belirtileri ortaya çıkarabilir. Bu sebeplerden dolayı zehirlenmelerin ve hatta can kayıplarının önüne geçmek için personelin üzerinde hafif, tek tuşla kullanımı olan, sesli ve titreşimli uyarıyı sunan Honeywell BW Solo portatif gaz dedektörü kullanılabilir.
Hidrojen Siyanür (HCN) Gazı Nerelerde Kullanılır?
Endüstriyel ölçekte üretilen HCN polimerlerden ilaçlara birçok kimyasal bileşik için oldukça değerli bir öncüdür.
- Madencilik
- Poliamit
- Naylon
- Akrilik
- Plastik
- Kimyevi madde imalatı
- Hayvan yemi
- Haşere ilaçlar
Hidrojen Siyanür (HCN) Gaz Dedektörü Özellikleri Nelerdir?
- Hidrojen siyanür gazını ppm cinsinden ölçer.
- Elektrokimyasal sensör ile ölçülebilir.
- Ölçeceği gaz havadan hafif olduğu için tavana yakın monte edilir veya ölçüm alınır.
- Sabit ve portatif seçenekleri vardır.
| Kimyasal Adı |
Hidrojen Siyanür |
| Kimyasal Formül |
HCN |
| Cas Numarası |
74-90-8 |
| Molekül Ağırlığı |
27 g/mol |
| Kaynama Noktası |
26 ⁰C |
| Bağıl Buharlaşma Yoğunluğu/Buhar Yoğunluğu |
0,90 g/cm3 |
| Flash Point |
<-20 |
| Kendinden Tutuşma Sıcaklığı |
538 ⁰C |
| Maruziyet Limitleri (EH40/OSHA): |
|
| Uzun Süreli Maruziyet Limiti (8 saat) |
10 ppm – 11 mg/L |
| Kısa Süreli Maruziyet Limiti (15 dakika) |
10 ppm – 11 mg/L |
| Yanma patlama seviyeleri: |
|
| LEL (Alt Patlama Sınırı) |
%5,4 v/v – 60 mg/L |
| UEL (Üst Patlama Sınırı) |
%46 v/v - 520 mg/L |
Paylaş: